CZYM JEST KOLONOSKOPIA?
Kolonoskopia jest najlepszą i najdokładniejszą metodą diagnostyczną, która pozwala potwierdzić lub wykluczyć nowotwór jelita grubego. Żadne inne badanie nie jest w stanie dać lekarzowi tak szerokiej i pewnej informacji o stanie jelita grubego. Kolonoskopia ma na celu wykluczenie (lub też potwierdzenie) istnienia procesu nowotworowego, ewentualne jego wczesne wykrycie, a także ewentualne usunięcie zmian podejrzanych. Podczas takiego badania możliwe jest usunięcie polipów, tamowanie krwawienia do przewodu pokarmowego, poszerzenie zwężeń jelitowych oraz pobranie wycinków ze zmian podejrzanych jelita do badań histopatologicznych. Samo badanie polega na wprowadzeniu przez odbyt giętkiego wziernika (kolonoskopu), a następnie dzięki precyzyjnemu mechanizmowi sterującemu (umożliwiającemu jego zginanie) wprowadzenie go do dalszych odcinków jelita grubego. Dzięki kamerze umieszczonej na końcu kolonoskopu obraz z wnętrza jelita przekazywany jest na ekran monitora. Badanie może być połączone z uczuciem wzdęcia i parcia wynikającym z wprowadzenia powietrza do światła jelita. Objawy te ustępują w trakcie wycofywania instrumentu. Należy je odróżnić od bólu, który może wystąpić w wyniku napinania się jelita oraz indywidualnej wrażliwości na bodźce bólowe. Jest on z reguły przemijający. Wystąpienie bólu należy zgłosić lekarzowi przeprowadzającemu badanie. Jego utrzymywanie się pomimo wykonania przez lekarza manewrów zmierzających do jego ustąpienia może być wskazaniem do odstąpienia od kontynuowania badania. W razie stwierdzenia zmian patologicznych w świetle jelita pobiera się z nich wycinki do badania mikroskopowego. Używa się do tego celu specjalnych kleszczyków. Pobranie wycinków jest niebolesne. W trakcie kolonoskopii możliwe jest również usunięcie drobnych zmian np. polipów przy pomocy kleszczyków lub pętli koagulacyjnej. Rodzaj zastosowanego narzędzia zależy od wielkości polipa. Usuwanie polipów w trakcie kolonoskopii jest niebolesne.
Każde badanie inwazyjne, do którego należy Kolonoskopia, może być przyczyną powikłań. Zdarzają się one jednak niezmiernie rzadko (w 0.35% badań). Są one nieco większe w przypadku wykonywania zabiegów leczniczych np. polipektomii. Do możliwych powikłań należy przedziurawienie ściany jelita (w 0.14-0.18% badań). Wymaga ono pilnej operacji. Kolejnym możliwym powikłaniem jest krwawienie do jelita grubego. Częstość występowania wynosi ok. 0.008%. Zdarza się ono z reguły natychmiast po usunięciu polipa. Rzadko krwawienie może pojawić się w 7-10 dniu po wykonanej polipektomii. Krwawienie z reguły udaje się zatrzymać metodami endoskopowymi, lecz w wyjątkowych przypadkach wymaga leczenia operacyjnego.
WSKAZANIA
Kolonoskopia zalecana jest wszystkim osobom, które ukończyły 50. rok życia, oraz pacjentom u których w rodzinie występowały nowotwory jelita grubego. Kolonoskopia jest wykonywana głównie u pacjentów z podejrzeniem raka jelita grubego, polipów jelita grubego, obecności chorób zapalnych (np. wrzodziejące zapalenia jelita grubego czy choroba Leśniowskiego-Crohna) u pacjentów z uporczywymi biegunkami, przewlekłe zaparcia, ołówkowate stolce, krwawienie z odbytu bądź osobom ciepiącym na skurczowe bóle brzucha.
PRZYGOTOWANIE
Dwa dni przed badaniem należy stosować dietę płynną (tzn. zupa jarzynowa na bulionie - jedynie klarowny płyn). Można jeść kisiel lub galaretkę oraz pić wodę mineralną, klarowne soki owocowe, herbatę, kawę rozpuszczalną bez mleka (należy wypić ok. 3 litrów płynów dziennie). Dieta wyklucza produkty stałe typu chleb, suchary, biszkopty, mięso, wędliny, nabiał, sałatki, warzywa, owoce, napoje gazowane.
W dniu poprzedzającym badanie w godzinach popołudniowych należy wypić 2 litry wody mineralnej lub klarownego soku z dwoma saszetkami preparatu FORTRANS
W dniu badania rano ponownie należy wypić 2 litry wody mineralnej lub klarownego soku z dwoma saszetkami preparatu FORTRANS. Około 1 godzinę przed badaniem można zażyć tabletkę leku przeciwbólowego.
Do badania należy zgłosić się z aktualnym wynikiem Hbs lub zaświadczeniem o szczepieniu przeciw WZW B, dowodem osobistym oraz dotychczasową dokumentacją medyczną.
